Werking

Een klankschaal heeft de vorm van een kom en brengt geluid voort door hem met een speciale klopper aan te slaan of rond de rand te cirkelen met een wrijfstok.

De werking wordt toegeschreven aan resonantie. Vooral de oude klankschalen kennen veel boventoonresonanties met specifieke zwevingen. Door de klankschaal op een andere manier vast te houden of door hem te vullen met water, worden andere resonantie-frequenties dominant en verandert de klank.

Oorsprong

Klankschalen zijn voor een belangrijk deel afkomstig uit de Tibetaans boeddhistische gebieden in de Himalaya. Maar er zijn ook prachtige tempelschalen gemaakt in Japan en bekend is dat klankschalen ook gebruikt zijn door de Bönpo's in Tibet.

Samenstelling

Een klankschaal is volgens overleveringen gemaakt uit een legering van 7 of meer metalen, waaronder koper, ijzer, goud, tin, zilver en lood. De verschillen in samenstelling, afmeting en wanddikte geven elke klankschaal een eigen karakter, toonzetting en klankkleur.

Je kunt hele grote schalen vinden met een slecht geluid, of kleinere met een groots geluid. Schalen die vroeger met de hand gemaakt werden zijn in hun afmeting beperkt door de (on)mogelijkheden voor de "smid". Vandaar dat voor oude klankschalen een diameter van 30 cm zo'n beetje de grens is.

Gebruik

Eeuwenlang werden klankschalen gebruikt bij ceremoniën, als offerschaal en als voedselschaal voor monniken. Een monnik kreeg vaak een speciaal voor hem vervaardigde klankschaal bij zijn intreden. Deze schalen zijn vaak zo ongelooflijk mooi, dat alleen het beluisteren ervan al een weldadige invloed heeft. Klankschalen worden dan ook toegepast als voorbereiding op meditatie vanwege de rustgevende werking.

In mijn eigen praktijk ontdekte ik al 20 jaar geleden de diepgaande ontspanning op lichamelijk en geestelijk niveau. De resonantie van een klankschaal wordt via het lichaamsvocht heel mooi doorgetrild. En aangezien het menselijk lichaam voor een groot deel uit water bestaat kun je op deze wijze ervaarbaar diep masseren. Belangrijk vond ik om te ontdekken wat schalen met mijzelf doen. Jarenlang heb ik daar een intensieve studie van gemaakt. Een studie met de nadruk op luisteren vanuit het hart.

Oude schalen

Oude schalen met een prachtige klank zijn behoorlijk zeldzaam geworden. Daarom worden er tegenwoordig weer volop nieuwe, maar oud lijkende schalen gemaakt door vakkundige koperslagers in India en Nepal.

Toen ik rond 1995 meer en meer klankmassages ging geven, ontstond de behoefte aan uitbreiding van mijn eigen set. Die kon ik op den duur in Nederland niet meer vinden. Tijdens een trektocht door Nepal heb ik na veel zoeken gelukkig toch nog iemand gevonden die me de oude, authentieke, handgeslagen klankschalen levert. Momenteel heb ik daardoor naar alle waarschijnlijkheid de meest uitgebreide collectie hoogwaardige oude en antieke klankschalen in Nederland.

Innerlijke klank

Het intrigeert me dat de uitwerking van een goede oude schaal anders is dan die van een goede nieuwe schaal. Ik heb over dat verschil de volgende persoonlijke uitleg.

Klankschalen werden vroeger gemaakt met een stille, afgestemde geest. In de stilte van mijn eigen meditatie wordt een duidelijke toon hoorbaar. Als ik een klankschaal uitzoek is de afstemming op deze innerlijke klank het ijkpunt. Als ik klankschalen zou (kunnen) maken zou deze innerlijke klank ook het ijkpunt zijn.

Door de eeuwen heen bleven monniken en sjamanen experimenteren met allerlei combinaties van metalen, vormen, grootte en wanddiktes om steeds dichter bij de perfecte schaal te komen. Dat leverde prachtig materiaal op. Daarom richt ik me zolang het kan op de oude klankschalen. Schalen die soms wel 400 jaar oud zijn. Ik ben in mijn jongere jaren gedurende 15 jaar antiquair geweest. De kennis die ik daarbij ontwikkeld heb komt me nu erg goed van pas om oud van nieuw te onderscheiden.

Herkenning

Bij een goede schaal hoor je verschillende toonlagen lange tijd in harmonie met elkaar doorklinken. Er duikt dus niet snel één van de lagen weg. Deze schalen zijn vrij zeldzaam. Daarnaast is het bij het uitzoeken raadzaam te letten op je eigen reacties, vooral op subtiel niveau. Een klankschaal beluister je dan ook niet alleen met je oren, maar met al je zintuigen op een heldere, oplettende manier afgestemd.

Rond 1990 had ik een eigen muziekwinkel in Groningen. Daarin stonden meer dan 10.000 cd's. Op een bijzondere dag bracht een klant dat ene bijzondere klankschaaltje mee... en ik werd zó diep geraakt! Daarna volgde een gretige ontdekkingstocht. Ik heb gedurende de afgelopen 20 jaar een goed zintuig ontwikkeld om de juiste schalen te vinden.

Er wordt op het internet en tijdens allerlei cursussen veel zin en onzin over klankschalen verteld. Zo vertellen mensen die zich toeleggen op verkoop van nieuwe schalen, dat oude schalen niet meer bestaan. Laat je niets wijsmaken! Ga zelf op onderzoek uit en vergelijk schalen met elkaar. De meeste klankschalen die momenteel voor de Westerse markt worden gefabriceerd, worden vanuit een heel andere intentie gesmeed dan de oude. Dat mag duidelijk zijn.